آیتالله سیدمحمد غروی، عضو شورای عالی حوزه و از استادان سطح خارج در در نشست علمی کرسی ترویجی فقه عفاف، حلقه مفقوده در تبویب فقه، با تمجید از حجتالاسلام بستان، ارائه دهندۀ نشست، با بیان اینکه ایشان کارهای خوبی در سطوح مختلف انجام داده است گفت: تقسیمبندی جالبی از سوی ایشان در بحث فقه عفاف مطرح شد و دستمان هم در این مسئله برای توسعه بحث از بعد حتی اخلاقی و ... باز است و خوب است حتی از نگاه فقهی به عفاف به شکل نظاممند و ساختاری بپردازیم.
وی با اشاره به تأکید حجتالاسلام بستان بر تبویب فقه عفاف افزود: گاهی ما قصد داریم که ورودی به فقه را متعارف کرده و آن را دستکاری کنیم؛ از این رو ابتدا باید ببینیم موضوع فقه چیست؟ در مورد عفاف مانند توکل، صبر و تقوا و ... معتقدم قبل از آن که بحثی فقهی باشد، اخلاقی است و روایات نیز در این رابطه زیاد است و این مفهوم اخلاقی در آیات و روایات هم مشترک است.
غروی با اشاره به انتزاعی بودن مفهوم عفاف تصریح کرد: اینکه ضرورت دارد ما مجموعه مباحث اخلاقی، فقهی و اجتماعی و ... مرتبط با عفاف را در یکجا و به صورت ساز واره حتی با روش فقهی جمع کنیم، مشکلی ندارد و خوب است؛ ولی بنده در طرح تعبیر «فقه عفاف» مشکل دارم؛ زیرا بحثی اخلاقی است و در این صورت هر نوع بحث فقهی دیگر و گاهی بسیاری از ابواب فقهی دیگر را هم میتوان به آن وارد کرد.
وی تصریح کرد: گاهی بحث میشود که موضوع فقه باید فلان باشد و تقسیمبندی کنونی کفایت ندارد که جای بحث است ولی تأکید دارم که عفاف مفهومی اخلاقی است، بیش از آنکه فقهی باشد و نباید مرزها را آنچنان خلط کنیم که حتی مباحث کلامی و ... هم وارد فقه شود.
غروی با بیان اینکه بحث حجتالاسلام بستان، اجتهادی است، اظهار کرد: اینکه بحث گسترده در مورد عفاف مطرح شود بسیار خوب است ولی به بهانه اینکه فقها در گذشته آن را در باب جداگانه نیاوردهاند؛ همه مباحث اخلاقی و کلامی و ... را وارد آن کنیم هم کار درستی نیست.
این استاد سطح عالی حوزه علمیه در پاسخ به مسئلۀ جانمایی موارد مفقوده مانند شروط ازدواج مجدد و موقت، بیان کرد: فقها در مطالب مختلف این موارد را بیان کردهاند که باید جمع کنیم؛ ضمن این که اگر بیان هم نشده باشد در قالب احکام ثانویه قابل بحث است؛ از جمله مثلاً در بحث ازدواج موقت دختر باکره، کسانی مانند آیتالله وحید خراسانی معتقدند که ازدواج موقت حتی با اذن پدر هم ایراد دارد؛ زیرا تبعات اجتماعی به بار میآورد.
در ادامه حجتالاسلام والمسلمین بستان با پذیرش برخی موارد مانند اینکه باید روشمندی بحث خود را تبیین کند همچنین بحث تنقیح تعاریف، تأکید کرد: بنده منکر اخلاقی بودن عفاف نیستم؛ ولی معقتدم از زاویه فقهی میتوان آن را در بابی جداگانه با توجه به اهمیت و جایگاه بحث و به خصوص نیازهای زمانه به آن پرداخت و زوایای مختلف آن از جمله موضوعات جدید را مورد کنکاش فقهی قرار دهیم.
این نشست علمی از سوی نمایندگی بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی در قم و در مرکز تخصصی تفسیر حوزه واقع در مدرسه علمیه امام کاظم(علیه السلام) برگزار شد.