نویسنده:   میثم محتاجی     تاریخ نگارش:   1398/04/03     ساعت:   15:44:59
بازدید:   709
 
 
نگاهی گذرا به جنبه‌های ادبی کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سرّ بلاغته»

بنیاد پژوهش‌های اسلامی در حوزه لغت قرآن، آثاری ارزنده برای طیفی گسترده از مخاطبان با سطوح متفاوت علمی تولید و منتشر نموده است که بی‌تردید کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سرّ بلاغته» درخشان‌ترین و برجسته‌ترین آن‌هاست.


دکتر امیر سلمانی رحیمی در مصاحبه با خبرنگار روابط عمومی بنیاد پژوهش‌های اسلامی، قرآن کریم را تنها کتاب آسمانی دانست که بی‌هیچ تغییر و تبدیلی در اختیار بشر قرار دارد.

وی گفت: قرآن کریم، معجزه‌ای از آخرین فرستاده الهی حضرت محمد مصطفی(صلی الله علیه و آله و سلم) است که همچنان پابرجا و زنده شناخته می‌شود.

مسئول همکاری‌های علمی پژوهشی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی تصریح کرد: قرآن کریم به سبب امتیازات و ویژگی‌های منحصربفرد خود از جمله الفاظ و ترکیبات، مخالفان و تردیدکنندگان در حقانیت خود را به مبارزه خوانده، که در فرهنگ اسلامی از آن به تحدی تعبیر شده است. تبیین این گزاره و دفاعی علمی از کلام وحی، راهبرد و در عین حال، اقدامی بایسته و بر عهده همه مسلمانان است تا از رهگذر آن، زمینه ترویج باورهای توحیدی ـ اسلامی تمهید شود.

دکتر رحیمی با اشاره به اینکه بنیاد پژوهش‌های اسلامی در حوزه لغت قرآن، آثاری ارزنده برای طیفی گسترده از مخاطبان با سطوح متفاوت علمی تولید و منتشر نموده است، خاطر نشان کرد: بی‌تردید کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سرّ بلاغته» درخشان‌ترین و برجسته‌ترین آن‌هاست. از شؤون شایسته توجه، عنوان این کتاب ارزنده است، زیرا تا پیش از «المعجم» عناوینی کلی همچون فقه اللغة و سرّ یا اسرار العربیة در کتابخانه غنی اسلام قابل جست‌وجو و دست یافتنی است. رویکرد همه این کتاب‌ها که به قلم نامدارانی همچون ثعالبی، ابوعبیده و جاحظ تحریر یافته، بیان نظم قرآن و در نهایت، اثبات اعجاز قرآن کریم است درحالی‌که عنوان «المعجم فی فقه لغة القرآن و سرّ بلاغته» به طور دقیق و خاص، این اندیشه را به وجود آورده و دنبال می‌کند که زبان و ادبیات قرآن، زبانی ممتاز و بی‌مانند است.

وی افزود: قرآن به زبان «عربی مبین» است؛ اما با این حال، زبان و بیانی منحصر به فرد دارد که کتاب «المعجم» به آن توجه داده است. این معنی، خود می‌تواند یکی از وجوه اعجاز شناخته شود و به عنوان موضوعی بی‌سابقه و نظریه‌ای نو، در محافل علمی و ادبی به بحث گذاشته شود.

این پژوهشگر و استاد دانشگاه، وجه دیگر کتاب «المعجم» را دقت در به دست دادن ماده صحیح، در کنار مواد لغوی مشابه یا متبادر از یک کلمه و نیز حمل معنایی بر لفظ، متفاوت از آنچه بسیاری گفته یا نوشته‌اند، دانست و گفت: نگاهی به نقدهای فراوانی که متوجه ترجمه‌های پرشمار قرآن به زبان فارسی شده است، گواهی بر این ادعاست. این دقت در بیان معنی لغوی و شرح اعلام قرآنی نیز قابل مشاهده است؛ کاری که هم در حوزه لغت و هم در میان عنوان‌های مشابه بسیار نادر است.

دکتر سلمانی رحیمی اظهار داشت: فقه و تحول لغوی هر واژه و شناخت مشتقات هر ماده قرآنی نیز از دیگر ممیزه‌های ادبی «المعجم» به شمار است؛ کاری که بدون امعان در مبحث مهم وجوه و نظایر و غریب القرآن، به عنوان سرفصل‌هایی علمی ـ ادبی در قرآن‌پژوهی، میسور نگردیده و به‌تنهایی شایان تعمق و بررسی است.

مسئول همکاری‌های علمی پژوهشی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی گفت: به عنوان آخرین نکته اینکه، بیان سرّ ورود یک ماده یا ترکیب در قرآن و سنجش نسبت آن با اعجاز این کتاب آسمانی، از مباحث مهمی است که نه تنها «المعجم» غافل از آن نبوده که به‌خوبی از عهده تبیین و بیان نسبت آن برآمده است.





اخبار مرتبط

- جایگاه کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سربلاغته» در بین مذاهب اسلامی محفوظ است.
- دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی: کتاب«المعجم» شاهکار بنیاد پژوهش‌های اسلامی در حوزه گسترده علوم قرآنی است.
- معاون علمی آستان قدس رضوی: کتاب«المعجم» موجب ایجاد وحدت علمی و عملی میان مسلمانان می‌شود.
- حضور مدیر عامل بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در دفتر روزنامه «صدای حسینی» حیدر آباد هند
- امضای تفاهم نامه همكاری علمی ـ پژوهشی بنياد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی و مركز دائرة المعارف عثمانيه هندوستان
- دیدار مدیر عامل بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی با علمای شهر حیدرآباد هندوستان
- حضور مدیر عامل بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی در مرکز دائره المعارف عثمانیه هند
- جامعه نظامیه حیدرآباد هندوستان میزبان مدیرعامل بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی
- مدیر گروه مطالعات قرآنی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی: کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سربلاغته» اثری فاخر در جهان اسلام است.
- سمینار بین المللی و نمایشگاه قرآن کریم در موزه سالار جنگ شهر حیدرآباد هند برگزار شد.
- المعجم از قاهره تا حیدرآباد
- نگاهی به کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سرّ بلاغته» کتابی به گستردگی میراث تفسیری جهان اسلام
- اثر قرآنی المعجم فی فقه لغة القرآن و سر بلاغته اثری شاخص و ممتاز در میان پژوهش‌های اسلامی است که جنبه تقریبی دارد.
- موزه حیدرآباد؛ میزبان سمینار مفسران قرآن ایران و هند