حجت الاسلام محمد حسن مؤمن زاده در گفت‌وگو با خبرنگار روابط عمومی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی با اشاره به اینکه کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سربلاغته» یکی از آثار بنیادین و اساسی گروه مطالعات قرآنی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی است؛ به تبیین نقشه راه و تاریخچه شکل‌گیری، تدوین و تنظیم این کتاب فاخر پرداخت و اظهار کرد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی پس‌از پیروزی انقلاب اسلامی به دستور آیت‌الله واعظ طبسی در قالب گروه‌های مختلف علمی-پژوهشی از جمله گروه قرآن تأسیس شد.

وی ادامه داد: فیش‌برداری‌های لغوی بسیاری از تفسیر تبیان و آثار شیخ طوسی، تفسیر المجمع البیان اثر شیخ طبرسی، دو تفسیر از اهل سنت؛ کشاف زمخشری و فخر راضی و بهترین تفاسیر شیعه و اهل سنت به صورت مرتب توسط پژوهشگران گروه علوم قرآنی و حدیث بنیاد پژوهش‌های اسلامی برداشته شد که به مدت 10 سال به طول انجامید.

عضو هیئت تحریر «المعجم فی فقه لغة القرآن و سربلاغته» با تأکید بر اینکه بعد از 10 سال تلاش و کوشش محققان و پژوهشگران گروه مطالعات قرآنی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، بیش‌از 500 هزار فیش برداری لغوی از تفاسیر مذکور استخراج و منظم شد، افزود: از همین رو برای بهره‌گیری صحیح و تأثیرگذار از این منابع علمی به رایزنی و تبادل آرا پرداختیم تا این که نتیجه رایزنی‌ها «المعجم فی فقه لغة القرآن و سربلاغته» شد.

حجت الاسلام مؤمن زاده اضافه کرد: کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سربلاغته» به دلیل اینکه کتاب فاخری است بر آن شدیم تا محتویات و مطالب این کتاب را مرتب و منظم کنیم که بخش اول آن شامل فهرستی از کلمات در قرآن کریم است و بخش دوم آن لغات جمع‌آوری شده از کتاب‌های لغت قرن دوم و سوم تا قرن کنونی یعنی چهاردهم بر اساس زمان وفات مولفأن است.

وی با بیان اینکه بخش سوم این کتاب با مبحث تفسیر شروع می‌شود، افزود: مطالب تفسیری هر آیه قرآن کریم و احادیث در این بخش جدا شده و به ترتیب زمان وفات مفسران که در رأس آن حضرت محمد(صلی الله علیه و آله و سلم)، صحابه اهل‌بیت(علیهم السلام) و ائمه اطهار(علیهم السلام) هستند؛ نگاشته شده است.

مدیر گروه قرآن بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی خاطر نشان کرد: بخش سوم و چهارم این اثر نفیس، مبحث اصول لغوی و تحلیل‌های لغت شناسی است که شامل استعمال قرآن و اظهار نظر اعضای گروه است.

 حجت الاسلام مؤمن زاده با اشاره به اینکه کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سربلاغته» دارای جامعیت و دیدگاه وسیع است، بیان کرد: این کتاب از جامعیت در لغات قرآن کریم برخوردار است و نخستین جلد این کتاب در سال 1375 منتشر شد که از سوی آیت‌الله جعفر سبحانی مورد تعریف و تمجدید قرار گرفت و علاوه‌ بر این، مقام معظم رهبری در تعریف و تمجید این کتاب، بر روی آن دست خطی نوشتند.

وی تأکید کرد: کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سربلاغته» جایگاه و موقعیت خود را در دنیای اسلام نظیر کشور‌های مصر، تونس، سودان، سوریه، عربستان، عراق، افغانستان، ازبکستان، پاکستان و اکنون هم هندوستان پیدا کرده است و به تازگی جلد 37 این کتاب در کنفرانس مفسران ایران و هند رونمایی شد.

مؤلف کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سربلاغته» خاطرنشان کرد: تولید این اثر فاخر 25 سال به طول انجامیده است و إن شاء الله تا 10 سال آینده مجموعه کامل آن به پایان خواهد رسید.