به گزارش آستان نیوز، این نشست با حضور حجت الاسلام و المسلمین مهدی شریعتی تبار؛ مدیر عامل بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی، حجت اسلام و المسلمین الهی خراسانی؛ مدیرعامل سابق این مرکز علمی، پژوهشی و حجت الاسلام و المسلمین دکتر قربانی؛ در تالار شیخ طوسی بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد.
مدیر عامل بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی، در ابتدای این نشست عنوان کرد: شایسته است با برگزاری این نشست‌ها و محافل علمی به فرایند و نتایج مطلوب تر و به یک محصول پژوهشی با رویکرد پژوهشی در حوزه نظری و عملی برسیم.
وی به اهداف پیش بینی شده این نشست اشاره و تصریح کرد: با توجه به منشور هفت گانه رهبری که به بعد هنری اماکن متبرکه رضوی تاکید شده است، این نشست می تواند به معرفی این شان علمی و هنری بپردازد. توجه و اهمیت دادن به موضوع زمان و قبله و فرهنگ سازی و کاربست این دو مقوله، معماری و ساخت و سازهای آینده و.... از موضوعات قابل طرح در این محفل علمی است.
شریعتی تبار تصریح کرد: علم نجوم یا جزء علوم و دانش های اسلامی است و خواستگاهش اسلام بوده و یا علمی است که در فرهنگ های دیگر وجود داشته ولی دربستر اسلام رشدد یافته و بالنده شده است.
وی افزود: دانش نجوم در فرهنگ اسلامی به دلایلی مورد توجه دانشمندان بزرگی همچون ابوریحان بیرونی، خواجه نصیر طوسی  و... بوده است. این علم در مسیر رشد و بالندگی کمی و کیفی قرار گرفته و دلیل اهتمام اندیشمندان اسلامی به علم نجوم، طرح این مسائل در قرآن کریم و احادیث و روایات است.
شریعتی تبار خاطر نشان کرد: فقهای ما در کتب فقهیشان مفصل به این مباحث نجومی پرداخته اند. علم نجوم در فرهنگ اسلامی ما یک رشد و بالندگی و توسعه پیدا کرده است. در احادیث و روایات ما دو دسته روایات داریم، یک دسته که فراگیری علم نجوم را نکوهش کرده است و گروهی دیگر که  معتقدند، پیغمبران هم به این علم آگاه بودند.
وی افزود: اگر برای این عوامل و اشکال نجومی و فلک استقلال در تاثیر گذاری در عالم قائل باشیم، این شرک است. یک عده اوضاع کواکب را مستقل در تقدیر عالم می دانستند. یا از طریق نگاه به علم نجوم در مقام عمل دچارشک و گرفتاری می شدند. ما علم نجوم را باید فرا بگیریم تا از طریق نجوم به آفاق و انفس و آفریده های این عالم پی ببریم این شیوه استفاده صحیح از علم نجوم است.
 
جایگاه علم نجوم در علوم اسلامی
حجت الاسلام و المسلمین دکتر قربانی؛ نیز در ادامه این نشست به تبیین جایگاه نجوم در علوم اسلامی و پیشینه آن در آستان قدس رضوی پرداخت و تصریح کرد: پیغمبر بزرگ اسلام(ص) پرداختنن به علم نجوم را از واجبات دانسته اند و به دلیل این اهمیت از قرن دوم تا سیزدهم کتاب های زیادی به این موضوع نوشته شده است و هر 5 سال یک کتاب نجومی در میان مسلمانان پیدا شده است.
وی ابراز کرد: در قرآن کریم بیش از 150 آیه به موضوع نجوم اختصاص دارد و یک چهلم قرآن به مباحث نجومی پرداخته است. خسوف، کسوف، سیارات، اوقات شرعی و قبله در آیات قرآن به وفور یافت می شود و این نشان از اهمیت این موضوع دارد.
دکتر قربانی با اشاره به اینکه 15 سوره از قرآن مجید، با نام پدیده های نجومی از جمله، شمس، فجر، انشقاق، قمر و... است ادامه داد: علم نجوم می تواند در کشف ایام به ما کمک کند و تاثیر فراوانی در معماری داشته و همچنین تاثیر به سزایی در عرفان شناخت انسان ها، معرفت شناسی، خود شناسی، خدا شناسی و امام شناسی دارد.
وی همچنین، افزود: اولین علمی که به نجوم پرداخته علم فقه است و تفسیر، فلسفه، مهندسی و ساخت و ساز، تقویم و گاهشماری، اوقات اسلامی و وقت شناسی و علم طب از دیگر علومی است که به علم نجوم پرداخته است.
قربانی با اشاره به سازه های نجومی در آستان قدس رضوی گفت: چیدمان صحن ها، رواق ها و محرابها به سمت قبله طراحی شده است و در راستای قبله شناسی می تواند مورد بررسی قرار گیرد.
وی گفت: با وجود سابقه درخشان اسلامی در علم نجوم، می توان از سازه نورانی حرم مطهر رضوی در راستای مباحث دانش نجومی و مباحث فقهی و نجومی بیشترین بهره را برد.