این اثر در 6 فصل به مباحث و موضوعاتی همچون «خطر سبک شمردن گناهان»، «حقیقت فارموش شده»، «زیر نظر شاهدان»، «محاسبه، پیش از حسابرسی»، «حالات نفس»، «حالات نفس»، «واداشتن به توقف»، «چگونه محاسبه را انجام دهیم؟» پرداخته است.
در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: اگر آدمی بخواهد از غفلت های پیوسته و نا پیوسته و سبک و سنگین خود هوشیار شود،نخت باید که همیشه حسابگر بوده و دراین کار جدی باشد که این خود از نشانه های ایمان و تقواست. پیامبر اسلام(ص) فرمودند: «بنده مومن نشود تا اینکه از نفس خود حساب کشد، حسابی شدیدتر از جسابگری شریکش و مولایی از بنده اش»
بخش دیگر این کتاب به لوازم عملی و علمی برای تحقق محاسبه نفس اشاره شده است و مواردی همچون خدا را ناظر و حاضر بدانیم، جدی فکر کنیم، نفس را به قناعت واداریم، نفس را به توبه تشویق کنیم، تلاش و تکاپو داشته باشیم، بشتابیم، حیا کنیم را از جمله این موارد ذکر کرده است.
کتاب «محاسبه نفس» به قلم جعفر بیاتی نگاشته شده است و مرتضی شوشتری مترجم این اثر است.
کتاب حاضر در شمارگان 200 نسخه و در قطع رقعی نگاشته شده و در اختیار علاقمندان به کتاب و کتاب‌خوانی قرار گرفته است.