لطفا تفاوت عفاف و حجاب را بفرمایید؟
حجاب چه در اسلام و چه در غیر اسلام یک حکم و یک قانون است، چه لازم، چه غیر لازم، ولی از جنس قانون است. در حالی که عفاف و حیا یک هدف است و بر خلاف حجاب که به راحتی می‌تواند تحت برنامه بیاید، کمتر تحت برنامه می‌آید؛ حجاب را باید انجام داد، ولی به حیا و عفاف باید رسید.
کدام اهمیت بیشتری دارد عفاف یا حجاب؟
باید توجه کرد که مواظب باشیم به بهانه اهمیت عفاف و حیا، مسئله حجاب تحت‌الشعاع قرار نگیرد. تصور من این است که ورود به این حوزه، یعنی تأکید بر عفاف، ممکن است یک دام باشد، بگویند روی حیا تأکید کنید نه روی حجاب و این تأکید برای سست کردن حجاب باشد، در صورتی که باید به هر دو مسئله اهمیت بدهیم، چنان که اگر فقط بر حجاب تمرکز کنیم، زمینۀ عفاف و حیا از بین می‌رود و اگر بر عفاف و حیا تأکید شود، زمینه حجاب دچار آسیب. بنابراین هر دو مقوله باید مثل دو بال پرنده با هم به پرواز دربیاید و فرهیختگان جامعه هم‌زمان به آن توجه کنند.
آیا عفاف فقط خویشتنداری جنسی است؟
خیر؛ فقط خویشتنداری جنسی نیست، در زبان فارسی به انسانی که بی‌محابا حرف می‌زند و قضاوت می‌کند، می‌گوییم فلانی عفت کلام ندارد. من می‌خواهم عرض کنم عفت اندیشه هم داریم، یعنی انسان حتی در مقام اندیشیدن نباید به آنچه برای او حلال نیست، بیندیشد. در سخن گفتن، رفتار کردن و... نیز همین طور است. یک نوع از عفت، عفت جنسی است.
آیا عفت فقط خود کنترلی است یا شامل دیگر کنترلی هم می‌شود؟
ما یک نماز خواندن داریم، یک اقامه نماز، یک عفاف داریم، یک احیای عفاف، دیگر کنترلی به احیای عفاف مربوط می‌شود و وظیفه‌ای است که بیشتر به کارگزاران و حاکمیت مربوط است.‌
آیا غیرت، دیگر کنترلی است؟
به همین بر می‌گردد، منتهی در قبال خانواده‌ فرد.

بسیاری از علما با استناد التزام به منزل را برای زنان پیامبر واجب و برای بقیه زنان ممدوح می‌دانستند، ولی در حال حاضرعلمایی داریم که اصلاً قائل به این حرف نیستند. التزام به منزل دیگر قانون خوب هم نیست، بلکه خانم خوب، خانمی است که برود بیرون و در جامعه ایفای نقش کند؟!
«خیر الامور اوسطها»؛ صرف بیرون زدن از منزل برای زنان مطلوبیت ندارد، بیرون زدن به این معنا که نقشی در اجتماع ایفا کند، نقشی که ممکن است از عهده آقایان برنیاید یا از عهده آقایان ساخته باشد، اما تعدادشان به قدر کافی نباشد؛ اما اگر بگوییم زن به این قیمت از منزل بیرون بزند که مثلاً بشود پستچی، بشود پیک، بشود... در چنین جامعه‌ای با اشتغال هر زن حتماً یک مرد از کار باز می‌ماند، البته نمی‌خواهم وارد بحث تبعیض در شغل شوم، آن بحث دیگری دارد، الان به عنوان یک آسیب‌شناس اجتماعی بحث می‌کنم، بحث فقهی آن هم در جای خود. وقتی شما یک دختر را می‌گذارید پست باجۀ مغازۀ برادرش، از آن طرف پسر عمویش در خانه بیکار می‌ماند.
فراموش نکنیم که این دختر می‌توانست مادر خوبی باشد. تولستوی خیلی حرف قشنگی دارد، می‌گوید جامعه بدون زنِ پستچی و زنِ مخابراتچی می‌چرخد، اما بدون مادر و همسر نمی‌چرخد، این مضمون حرفش است.

آیا عفاف فقط منع است، یعنی فقط ندیدن و نپوشیدن عفاف است یا شامل ارضای غریزه جنسی هم می‌شود و به آن هم کار عفیفانه می‌گوییم؟
ارضاء، مسیر و زمینه را برای عفاف آماده و ایجاد می‌کند، نه اینکه خودش عفاف باشد. در بحث ارضای غریزه جنسی در اسلام، جدای از ازدواج دائم و اصلی، ازدواج مجدد و موقت هم داریم که می‌شود گفت تمام منافع ازدواج اول را تأمین نمی‌کند، سؤال من این است قواعدی که در مسئله جنسی برای خداوند مهم بوده، چیست. آیا جواز ازدواج مجدد و موقت بیانگر این است که خداوند نگاهی ویژه به غریزه جنسی دارد که این گونه آن را توسعه می‌دهد. این را هم در نظر بگیرید که همین الان در جامعه چهار میلیون دختر داریم که شانس ازدواج اول را ندارند یا پیر شده‌اند یا از ازدواج اول طلاق گرفته، ولی هنوز جوان هستند.