به گزارش آستان نیوز، یکی از ارزنده‌ترین کتاب‌هایی که در چند سال اخیر، جلدهایی از آن به چاپ رسیده، «المعجم فی فقه الغة القرآن و سر بلاغته» نام دارد که اثری فاخر و ارزشمند از بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی است و در سال 1384 بنا بر توصیه مقام معظم رهبری عنوان «الموسوعه القرآنیه الکبرى» به نام این کتاب اضافه شد.
اصل این طرح بنا بر نظر و ابتکار سرپرست گروه مرحوم استاد واعظزاده خراسانی و با اشراف وی شکل گرفته است و این کتاب همان طور که از نام آن پیداست، مربوط به حوزه الفاظ و مفردات قرآن و بلاغت و اعجاز بلاغی است که در آن هر یک از کلمات قرآن به ترتیب حروف تهجّی (الفبایی) با سه رویکرد لغوی، بلاغی و تفسیری مورد بحث و بررسی قرار می¬گیرد.
ارج نهادن و توجه ویژه به بازشناسی هر چه بیشتر و بهتر کتاب مقدس قرآن و کلام خدا، از دیرباز یکی از دغدغه‌های آستان قدس رضوی بوده است. تألیف و چاپ آثار متعدد و ارزشمند در زمینه علوم قرآنی، از راه‌های نمایش عظمت این کتاب الهی است.
مراحل چاپ این کتاب، به گونه‌ای است که در آن سیر تحول و تطور معنایی هر یک از کلمات قرآن در نزد دانشمندان علم لغت و بلاغت و تفسیر مورد توجه قرار گرفته و تمام مطالب مربوط به بحثهای لغوی، تفسیری و بلاغی و ... با رعایت ترتیب زمانی در یک جا گردآوری شده است تا امکان تطبیق و مقایسه دیدگاهها برای خوانندگان و پژوهشگران فراهم شود.
این اثر دارای 4 بخش است که بخش اول آن، با عنوان «نصوص لغویّه» نامگذاری شده است. در بخش دوم نیز همه متون تفسیری از قرن اول هجری تا زمان معاصر با عنوان «نصوص تفسیریّه» به شیوه¬ای خاص که با حذف و ارجاع مکررات همراه بوده، جمعآوری و تنظیم شده است.
بخش سوم، سیر تحول معنایی و لغوی هرکلمه با عنوان «الأصول اللّغویه» را مورد بررسی قرار داده و به کاربردهای حقیقی و مجازی هر کلمه اشاره شده است، در واقع این بخش بیان ارتباط معنای حقیقی و مجازی است.
بخش چهارم این اثر که بخشی اساسی و بسیار مهم است، به کاربردهای متعدد الفاظ قرآنی و میزان ارتباط آنها با یکدیگر اختصاص دارد، این بخش به قلم توانای استاد محمد واعظ زاده خراسانی با عنوان «الاستعمال القرآنی» تحریر شده است.
این کتاب دایره المعارفی است درباره قرآن، معارف و علوم قرآنی. مدخل¬های کتاب براساس ریشه اصلی کلمات قرآن تنظیم شده و هر مدخل از جنبه‌های مختلف علوم قرآنی مورد بررسی قرار گرفته است. بدین ترتیب که هر مدخل در آغاز از لحاظ لغوی و دانش ریشه‌شناسی بررسی و سپس آرای دانشمندان صاحب نظر در آن باره مطرح می‌شود. همین فرایند از منظر علم تفسیر، بلاغت، شأن نزول، تاریخ و... نیز اعمال می‌شود.