نویسنده:   غلامرضا کحلکی     تاریخ نگارش:   1398/11/21     ساعت:   11:46:02
بازدید:   928
 
 
با پژوهشگران؛ گفت و گو با سید رضا شیرازی عضو پژوهشکده علوم اسلامی بنیاد

اداره روابط عمومی و بین الملل بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی: بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی از دیرباز در حوزه‌های فقه، اصول، حدیث و رجال، پژوهش های عمیقی داشته است. با تشکیل پژوهشکده علوم اسلامی، این ماموریت در این بخش از بنیاد نیز در دستور کار قرار گرفته و برای این منظور، تلاش شد تا از حضور اندیشمندان این حوزه ها نیز برای انجام تحقیق های عمیق علمی بهره گرفته شود. حجت الاسلام و المسلمین دکتر رضا شیرازی از اعضای هیئت علمی پژوهشکده علوم اسلامی است که دراین حوزه ها پژوهش می کند. در ادامه گفتگو با او را می خوانید:


استاد شیرازی؛ در ابتدا کمی بیشتر در مورد خود و حوزه تخصصی پژوهشی تان صحبت کنید.

بنده در حوزه‌های فقه، اصول، حدیث و رجال آموزش دیدم و پژوهشهایی در این موضوعات انجام داده ام که می‌توان به مواردی همچون، «پژوهش درباره میراث حدیثی جابربن یزید جعفی»  که به روش تحلیل فهرستی انجام شده است و همچنین پژوهشی دیگر در حوزه حدیث  با موضوع «روایت عمربن هنزله» که در قالب مقاله ای به چاپ رسیده، اشاره کرد.در حال حاضر به تدریس بحث‌های رجال،درایه ،حدیث، فقه و اصول در سطح حوزه، مشغول هستم. و نیز در خصوص بحث تحلیل فهرستی و ضوابط و ابعاد این موضوع کار می کنم، همچنین از باب پژوهش‌های فقهی نسبت به بحث اجتهاد و تقلید و پرداختن به این موضوع که آیا فتوا را  می توان به بخش حقوقی ربط داد، مشغول انجام مطالعات و پژوهش هستم.

یکی دیگراز ابعاد پژوهش های بنده به موضوع شرایط مجتهد نهادی اختصاص دارد؛ با این مضمون که اگر فتوا را به نهاد نسبت بدهیم،به جای اینکه فرد یک مرجع باشد نهاد مرجع است.

پژوهشهای اصولی نیز از دیگر حوزه های کاری بنده است؛ در این حوزه به موضوعاتی همچون بنای عقلا و روش کشف بنای عقلا چیست می پردازم.البته این بحث تاکنون از سوی پژوهشگران کار شده است اما این موضوع که اصلا این بنای عقلا وجود دارد یا خیر؟ کار نشده است از این رو ما به این موضوع  پرداخته ایم.

در ارتباط با حوزه تخصصی و پژوهشی خود، از محضر چه اساتیدی بهره مند شدید؟

مقدمات، سطوح و بحث خارج را در مشهد تحصیل کردم و از محضراساتید بزرگواری همچون آیت الله موسوی نژاد بهره بردم. همچنین سطوح را در مدرسه نواب گذراندیم و از اساتیدی همچون آیت الله سید محمد شاهرودی و مرحوم تبریزی کسب فیض کردم. مدتی نیز فقه را نزد آیت الله فلسفی  و اصول را نزد آیت لله شیخ مروارید در مشهد فرا گرفتم و دروس  خارج فقه  را از محضر آیت الله مکارم و اصول  را از محضر آیت الله سبحانی بهره مند شدم.

لطفا در ادامه در خصوص حوزه تخصصی مطالعاتی  و علاقه مندی اصلی در حوزهای پژوهشی خود بگویید.

یکی از حوزه های مطالعاتی بنده، در خصوص بحث‌های فقه کاربردی و اصول کاربردی است به این شرط که بتوانیم آموزش اصول را با پیاده کردن در فقه کاربردی کنیم. همچنین بحث های آموزشی و تهیه متون آموزشی برای حوزه، بحث های علوم اسلامی، علوم حدیثی و علوم قرآنی از دیگرمباحث مطالعاتی  و مورد علاقه بنده است.

همانگونه که فرمودید یکی از حوزه‌های مطالعاتی جنابعالی در باب حوزه های فقهی کاربردی است لطفا بفرمایید آیا این مطالعات، سطح جامعه و کاربرد عام را شامل می شود و دارای چه دامنه کاربردی است؟

بله حوزه های فقهی کاربردی سه حیطه دارد؛ نخست طلاب حوزه علمیه هستند، یک حیطه نیز عام المنفعه است و لازم نیست متخصصین باشد که در واقع  دراین حیطه، فقه کاربردی که متناسب با زندگی مردم است که به  مهارت های زندگی اسلامی تاکید دارد و حیطه  سوم شامل سازمان ها و صنعت می شوند، برای نمونه ما اخلاق کاربردی و اخلاق حرفه ای را با روش های اجتهادی از منابع دینی استخراج می‌کنیم.

در حال حاضر چه برنامه ای در حوزه فقه کاربردی در بنیاد پژوهش‌های اسلامی دارید که به این حوزه تاثیر گذاری برسید؟

آستان قدس رضوی از این جهت که در حقیقت یک قطب فرهنگی در ایران است ،ظرفیت های زیادی برای فعالیت های فرهنگی دارد و این پژوهشکده به عنوان بازوی پژوهشی آستان قدس رضوی می تواند موتور علمی و پژوهشی برای فعالیت های فرهنگی آستان قدس رضوی در جامعه باشد.

در واقع این مجموعه مقدس به واسطه حضور میلیونی زائران و مجاوران در سال، همواره با مسائل فرهنگی و فقهی جدیدی روبروست که نیاز به حل و پاسخ دارند؛ همچنین آستان قدس رضوی دارای اولویت های زیادی است که برای نمونه در موضوعات، اوقاف، زیارت، اماکن متبرکه و.. مسائل جدید وجود دارد که باید پاسخ داده شوند. برنامه ای که با توجه به اولویت های آستان قدس مشغول طراحی کلان پروژه آن هستیم بحث مسائل مستحدثه وقف است که سوالات  مطرح و موجود اوقاف را پاسخ می دهیم.

اگر  بخواهیم چشم اندازی را در افق دوردوست از پژوهشهای شما ترسیم کنیم، آن افق بلند مدت چیست؟

در آینده  یکی از مراجع تولید علوم در این مجموعه پژوهشکده ما و گروه فقه کاربردی بنیاد پژوهش های اسلامی خواهد بود و یکی از افق های آینده پرداختن به اولویت های سازمان و آستان قدس رضوی که جنبه اصولی، فقهی و رجالی دارند، است.

و اما سخن آخر....

از سازمان ها و یا اشخاص تقاضا دارم در هر زمینه ای با بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی ارتباط برقرار کنند و طرح ها و ایده های پژوهشی خود را ارائه کنند ما زا ین طرح ها استقبال خواهیم کرد.