نشست «بررسی‌های فقهی عاشورا» امروز با حضور آیت‌الله سید احمد حسینی خراسانی استاد حوزه علمیه قم و مدرس درس خارج فقه و اصول و جمعی از محققان و پژوهشگران در تالار شیخ طوسی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی با رعایت کامل دستورالعمل‌های بهداشتی برگزار شد.
حجت‌الاسلام مهدی شریعتی تبار مدیر گروه فقه و اصول بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی در ابتدای این نشست با طرح این سؤال که آیا واقعه عاشورا می‌تواند یکی از منابع در مسائل و موضوعات مربوط به فقه باشد؟ گفت: قرآن، سنت، عقل و اجماع از منابع فقه بشمار می‌روند و سنت که یکی از این منابع است قول و فعل معصوم(ع) را شامل می‌شود.
وی بیان کرد: سیدالشهدا(ع) به‌عنوان امام معصوم حرکتی را با عنوان کربلا و قیامی را بانام عاشورا پدید آوردند که مشتمل است بر بسیاری از قول‌ها، رفتارها و سیره عملی آن حضرت که از حجیت برخوردار است
حجت‌الاسلام شریعتی تبار ادامه داد: امام حسین(ع) امام معصوم هستند و قول و فعل ایشان حجت است؛ این امام بزرگوار قیام عاشورا را هدفمند مدیریت کردند و قیام کربلا از جهتی یک حرکت دفاعی بود زیرا از طرفی حکومت یزید از امام حسین(ع) بیعت خواست و امام بر اساس ادله عقلی و شرعی از قبول بیعت امتناع کردند.
از طرف دیگر نیز مردم کوفه از ایشان دعوت به عمل آوردند.
وی از جنبه‌ای دیگر قیام کربلا را یک حرکت تهاجمی ذکر کرد و گفت: اگر یزید هم از امام(ع) بیعت نمی‌خواست و مردم نیز ایشان را به کوفه دعوت نمی‌کردند ، مبنای سوم یعنی امربه‌معروف و نهی از منکر بود که موجب این قیام شد، معروف بزرگ تشکیل حکومت اسلامی و منکر بزرگ نیز از بین بردن نظام طاغوت بود.
استدلال قیام امام حسین(ع) به‌عنوان یک حجت
آیت‌الله سید احمد حسینی خراسانی استاد حوزه علمیه قم نیز در ادامه این نشست بابیان اینکه در رابطه با قیام سیدالشهدا و حادثه پرشکوه و باعظمت عاشورا بحث‌های فراوانی از ابعاد مختلف مطرح می‌شود، گفت: ما نه برای درستی آن حجت و دلیل بیاوریم،بلکه خود این حادثه و اقدام سیدالشهدا حجت و دلیل است.
وی ادامه داد: حادثه عاشورا به‌عنوان عملی از حجت بالغه الهی و به‌عنوان فعل انسان معصوم(ع) خود یکی از منابع و مصادر مهم اجتهاد و استنباط و فقاهت است و ازاین‌رو ما باید از این ذخیره بزرگ و گنجینه عظیم به‌عنوان منبعی سرشار از معارف فقهی استفاده کنیم.
این استاد حوزه علمیه اضافه کرد: رفتار امام حسین(ع) در نهضت کربلا یک قانون، قاعده و اصل است و دیگران باید برمدار آن اصل و قاعده و قانون زندگی کنند و سیره امام حسین(ع) را سرمشق خود قرار دهند.
وی با طرح این سؤال که اتفاقی که در حادثه کربلا رخ‌داده است یک حکم الهی بوده یا امری شخصی تلقی می‌شود؟ تصریح کرد: ارزیابی و برداشت ما از قیام و حرکت عاشورای سیدالشهدا(ع) این است که آنچه اتفاق افتاده یک تکلیف عام الهی بوده است.
آیت‌الله حسینی خاطرنشان کرد: ما در این واقعه عظیم، به‌عنوان امری تعبدی محض فقط به سوگواری می‌پردازیم و در ماتم عزای عاشورا اشک می‌ریزیم اما متأسفانه جنبه الهام گیری و درس‌آموزی از این واقعه نداریم.
وی افزود: آنچه امام حسین(ع) در واقعه کربلا انجام دادند از خصایص امام نیست و حکم تمام کسانی است که واجد شرایط هستند و هر کس که مؤمن و بنده خداست به‌عنوان مجاهد باید با هرکسی که درصدد فساد و خیانت و آسیب زدن به اسلام است مبارزه کند و آنچه در حادثه کربلا رخ‌داده است عمل و اقدام سیدالشهدا در راستای انجام تکلیف الهی است..