جواد قاسمی در مراسم بازدید مرجع عالیقدر آیت الله جعفر سبحانی از بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی به معرفی فعالیتهای این گروه پرداخت و ابراز کرد: گروه کلام و اندیشه که از اوایل تشکیل بنیاد پژوهشهای اسلامی آغاز به کارکرده در جریان تغییر و تحولات صورت گرفته از گروههای ادیان، حکمت و فلسفه و ترجمه انگلیسی تلفیق شده است.
وی ابراز کرد: این گروه دو سیاست علمی و فرهنگی را دنبال میکند، بخشی از آثارش به تحقیقات انتقادی (تصحیح و تحقیق میراث فلسفی و کلامی)، که در واقع احیای تراث فرهنگی و تمدنی به ویژه شیعه امامیه است و بخش دیگری از آنها به تحقیقات مبتنی بر مسألههای روز که بتواند پاسخگوی نیازهای جامعه فرهنگی و علمی باشد، پرداخته است.
قاسمی یکی از کارهای کلان این گروه را انتشار کتاب «معجم اعلام المتکلمین» دانست و گفت: این اثر تا قرن ۱۳ هجری قمری، متکلمان بزرگ شیعه و سنی را به صورت توصیفی جمعآوری کرده است و بسیار فراتر از یک فرهنگ عادی و معمولی، آراء، اندیشهها، سیراندیشهها و مکتبهای فکری متکلمان را به زبان عربی در خود جای داده است.
وی تصریح کرد: دو جلد از کتاب «معجم اعلام المتکلمین» به چاپ رسیده و جلد سوم آن هم در حال چاپ است. این معجم از منابع گوناگون کلامی، تاریخی، رجالی، شرح حالها، فهرستها، طبقات و انساب جمعآوری شده و با توجه به سیر تاریخی، بیان شده است.
مدیر گروه کلام و اندیشه اسلامی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی ادامه داد: در این اثر، شرح مصطلحات فلسفی از ۱۰۰ کتاب جمعآوری شده و به صورت الفبایی تنظیم شده است و همچنین تقدم زمانی منابع لحاظ شده است.
وی بیان کرد: مجموعه «کتابشناسی توصیفی ادیان» از دیگر کارهای پژوهشی این گروه است که از کتابهای مرجع به شمار میرود و در4 دفتر با عناوین مسیحیت، یهودیت، ایران و باستان و هندوخاورمیانه تنظیم شده و در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.
قاسمی تصریح کرد: «اقلیتهای دینی خراسان درعصر امام رضا(ع)»، «دیگردوستی در سیره بنیانگذاران ادیان ابراهیمی»، «تاریخ مذاهب شیعه» و.... را میتوان برخی از پژوهشهای صورت گرفته توسط این گروه دانست.
وی همچنین، تبیین و دفاع از اعتقادات دینی، احیا، بازپژوهی و باز پیرایی کلام و فلسفه اسلامی، بازنگری تحلیل آثار و آراء متکلمان و فیلسوفان مسلمان، تقویت بنیانهای فلسفی- کلامی، تعمیق و توسعه اندیشه دینی در حوزه معرفت فلسفی و کلامی و عرفان شیعی، تلاش در جهت تبیین و گسترش باورها، بینش ها و ارزش های دینی و.. را برخی از اهداف گروه کلام و اندیشه اسلامی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی برشمرد.