کتاب «اطلس تاریخی ایران؛ سادات اصفهان» عنوان اثری است که به تازگی از سوی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی به چاپ رسیده و در 7 فصل به آغاز ورود سادات اصفهان به ایران تا پایان قرن نهم هجری قمری پرداخته است.
«سادات حسنی اصفهان»، «سادات حسینی»، «سادات موسوی و رضوی»، «سادات علوی و طالبی»، «سادات چهار محال و بختیاری» که در گذشته جزو سرزمین اصفهان بوده است و «نقش سیاسی و اجتماعی سادات» عناوین فصلهای این کتاب را تشکیل میدهد.
سادات به عنوان خاندان پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و وابستگان به ایشان در طول تاریخ اسلام، تحت شرایط مختلف و به دلایل گوناگون اقدام به مهاجرت کردهاند که ناحیه اصفهان از مهمترین مقصدهای سادات مهاجر بوده است.
کتاب «اطلس تاریخی ایران» در بخش مربوط به اصفهان به چگونگی ورود و استقرار، کانونهای تجمع، خاندانهای مهم و بخشی از نقش اجتماعی سادات در این دیار اختصاص دارد که با ارائه محتوا و نقشه تبارنامهها به شیوهای نو به تبیین این مباحث پرداخته است.
سید حسن حسینی نویسنده این اثر در بخش مقدمه این کتاب آورده است: یکی از مسائل با اهمیت در تاریخ سیاسی، اجتماعی و مذهبی ایران، مهاجرت سادات به این سرزمین است. سادات با ورود به این خطه، نقش موثری در ترویج دین مبین اسلام و تحکیم پایههای فرهنگ و تمدن اسلام شیعی ایفا کردهاند. برخی از این سادات در همان آغاز ورود به ایران، قیامهایی را علیه حاکمان بنی امیه و بنی عباس ترتیب دادند و برخی توانستند برای خود قلمرو حکومتی نیز تشکیل دهند.
حدود و جغرافیای اصفهان، اصفهان از ورود اسلام تا پایان قرن نهم، تشیع در اصفهان، امام حسن(علیه السلام) در اصفهان، سادات طباطبائی، نقش سیاسی سادات، نسبشناسی، عرفان و تصوف، نسبنامه سادات اصفهان، نقشههای مهاجرت سادات اصفهان و... از دیگر مطالبی است که در این کتاب به آن اشاره شده است.
گفتنی است، این اثر در شمارگان 400 نسخه و در قطع وزیری تهیه و تدوین شده است و در اختیار علاقهمندان قرار گرفته است.