بنیاد پژوهش‌های اسلامی صاحب امتیاز فصلنامه علمی _ ترویجی مشکوة، به همین انگیزه بر آن شد تا مقالاتِ برتر نخستین مجله تخصصی آستان قدس رضوی پس از پیروزی انقلاب اسلامی را در قالبی جدید سر و سامان دهد. مقالاتی که سال‌ها _ بیش از سی‌وپنج بهار _ از انتشار اولین شماره آن در پاییز 1361 می‌گذشت و این گذر ایام و نبود فنّاوری اطلاعات و نشر الکترونیک، همچنین شمارگان محدود مجله، گردِ فراموشی بر آن نشانده بود؛ از این‌رو شورایی علمی کارِ گزینش مقالات برتر مجله مشکوة را از میان بیش از یک‌هزار و دویست مقاله در موضوع‌های گوناگون و پراکنده در یکصد و سی شماره برعهده گرفت. آنگاه مقالات همسو پس از رایزنی‌ها در یک کتاب تنظیم و در نهایت پیشگفتاری روزآمد و متناسب با موضوع هر کتاب توسط افراد صاحب‌نظر بر آن نگاشته شد.

بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی به علت اهمیّت علوم قرآنی، کوشش دارد برگ و بارِ گلستانِ قرآن‌پژوهی با طراوت‌تر و افزون‌تر کند تا بتواند پیام قرآن را بیش از گذشته به گوشِ جان‌های شنوا برساند.

ششمین کتاب از مجموعۀ گزیدۀ موضوعی مقالات مشکوة با عنوان «نسخه‌هایی کهن از قرآن کریم»، مشتمل بر شش مقالۀ مستند و تحقیقی است که خلاصۀ آن‌ها به شرح زیر است:

مقالۀ نخست، به شرح کامل و مستند جامعین قرآن در بدایت اسلام، قرآن‌های منسوب به ائمه اطهار(علیهم السلام)، ویژگی‌ها، واقفان و مکان نگهداری قرآن‌های کهن اختصاص دارد.

مقالۀ دوم، به شرح و معرفی نسخۀ دست‌نویس قرآن مترجَم مورخ 759ق محفوظ در کتابخانۀ آستان قدس مربوط است و نویسنده از نگاه واژه‌های میان‌سطری و ناب فارسی و دستور تاریخی به آن پرداخته است.

مقالۀ سوم، بررسی ترجمۀ سورۀ مبارکۀ یوسف است و نویسنده با بررسی نثر قوام‌یافته و انشای فصیح این ترجمه، آهنگین بودن جمله‌ها را منطبق با قالب‌های عروضی دانسته است.

مقالۀ چهارم، به شرح نسخه‌های کامل و ناقص قرآن‌های مترجَم و اهمیت و ارزش آن‌ها، از جمله نسخه‌ای گران‌قدر از قرآن کریم که پنج سال پس از کتابت در سال 595ق به روضۀ رضوی وقف شده، پرداخته است.

تحریر برخی از قرآن‌های مترجَم به سده‌های چهارم و پنجم هجری می‌رسد. ترجمه‌های میان‌سطری این قرآن‌ها برای استفادۀ مسلمانان پارسی‌زبان بوده است و زبان فارسی این سعادت را دارد که به عنوان زبان دوم جهان اسلام، پس از زبان عربی، نخستین زبانی است که قرآن به آن ترجمه شده است.

قرآن‌های دارای ترجمۀ فارسی به سبب نزدیکی به زمان وحی و قدمت، از دیدگاه‌هایی مانند گونه‌های فارسی سره در برابر معادل‌های عربی، زبان‌شناسی، دستور تاریخی و سیر ترجمه، قابل بررسی و پژوهش‌اند. امیدواریم خوانندگان گرامی با مطالعۀ این مقالات تحقیقی با جلوه‌هایی از نسخه‌های کهن خطی قرآن آشنا شوند.

مقالۀ پنجم، گزاره‌ای از قرآن‌ها و اسناد بازیافته در یکی از غرفه‌های صحن آزادی به هنگام بازسازی است.

مقالۀ ششم نیز مروری بر وقف‌نامه‌های قرآن بر اساس نسخه‌های کتابخانۀ آستان قدس رضوی است.

ششمین کتاب از مجموعۀ گزیدۀ موضوعی مقالات مشکوة با عنوان «نسخه‌هایی کهن از قرآن کریم» در قطع وزیری با شمارگان 200 نسخه، به کوشش سید محسن ناجی نصرآبادی گردآوری شده و به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شده است.