نویسنده در این کتاب همه تفکرهای رایج و تا حدی گمراه کننده پیرامون تاریخ اسلام و موضوع «برخورد تمدن ها» را به چالش می کشد. وی با طرح نگرشی جدید نسبت به ریشه ها و پیشینه تاریخی، مراحل تکامل و مشکلات درونی مشترک جهان اسلام و غرب می کوشد برای درک چالش های بین این دو تمدن بزرگ بابی جدید بگشاید. به رغم ریشه های تاریخی مشترک بین این دو تمدن، هر یک از آن ها مسیر متفاوتی را انتخاب کردند. دنیای مسیحی در مسیر خود به قدرت و ثروت چشم دوخت، اما به همان نسبت از زندگی روزمره عامه مردم فاصله گرفت. از طرف دیگر اسلام مسیر کاملاً متفاوتی را در پیش گرفت و در سراسر جهان پیروان بسیاری به این دین گرویدند. نویسنده معتقد است خصومتی که بین این دو تمدن بزرگ جدایی افکنده محصول تفاوت های اساسی میان آن ها نیست، بلکه این رویارویی ناشی از اصرار دیرینه و آگاهانه هر یک از این دو تمدن برای انکار رابطه نزدیک با دیگری است.