حمام‌ها از کهن‌ترین و فراوان‌ترین بناها به ویژه در شهرهای جهان اسلام به شمار می‌آیند. کاربری چندگانه حمام و اهمیت دادن به انسان و فضاهایی که او از آنها استفاده می‌کند، سبب شده است در ساخت این بناهای عام المنفعه از نظر معماری، فضاسازی و تزیینات دقت زیادی به عمل آید. از این روی حمام‌ها در ردیف آثار برجسته معماری کشور قرار دارند. حمام مهدی‌قلی بیک (حمام شاه سابق)، تنها حمام کهن مشهد و از معدود بناهای به جا مانده از روزگار صفوی است. این نوشتار به بررسی و معرفی این بنا که در حال حاضر در جوار حرم مطهر رضوی قرار دارد و به موزه مردم شناسی تبدیل شده است، می‌پردازد.