به لحاظ مبنایی، هدفِ جبران خسارت، نقش مهمی در تعیین قواعد مربوط دارد. در یک نظریه، هدف از جبران خسارت، برگرداندن وضعیت متعهدٌله به حالت پیش از انعقاد قرارداد است. در نتیجه متعّهد تنها ملزم به ترمیم ضرری است که مستقیما به متعّهدٌله از ناحیه عدم اجرای تعهّد وارد شده است اما نسبت به تفویت منافع مورد انتظار از قرارداد که از آن به عدم النفع تعبیر می شود، مسئولیتی وجود ندارد. اما نظریه دیگر این است که هدف از جبران خسارت برآورده ساختن انتظارات متعهدله از اجرای تعهّد است. لذا باید زیان دیده در وضعیتی قرار داده شود که اگر قرارداد به درستی و به موقع اجرا می شد، در آن وضعیت قرار می‌گرفت. از این جهت علاوه بر خسارت‌های مستقیم و فعلی، تفویت منافع مورد انتظار از قرارداد نیز باید جبران شود. در حقوق ایران با توجه به نظریه امکان نداشتن مطالبه عدم النفع، نظریه اول پذیرفته شده است اما در کنوانسیون قراردادهای بیع بین‌المللی کالا و اصول قراردادهای تجاری بین‌المللی با انتخاب نظریه «جبران کامل خسارت»، نظریه دوم مورد پذیرش قرار گرفته است.